ویژگیهای مومن در کلام امام رضا علیه السلام

ولادت با سعادت امام و رئوف، علی بن موسی الرضا علیه و السلام و، را تبریک عرض می کنم. از این رو حدیث شریفی از آن حضرت را تقدیم نازنین دوستان می نمایم.

خصوصیات مؤمن در کلام و نورانی امام رضا علیه السلام

الإمامُ الرِّضا عليه السلام: «لا يكونُ المؤمنُ مؤمنا حتّى تكونَ فيه ثلاثُ خِصالٍ : سُنّةٌ مِن ربِّهِ ، وسُنّةٌ مِن نبيِّهِ صلى الله عليه و آله ، وسنّةٌ مِن وليِّهِ عليه السلام ؛ فأمّا السُّنَّةٌ مِن ربّهِ فكِتْمانُ السِّرِّ ، وأمّا السُّنَّةُ مِن نبيِّه صلى الله عليه و آله فمُداراةُ النّاسِ ، وأمّا السُّنَّةُ مِن وليِّهِ عليه السلام فالصَّبرُ في البَأْساءِ والضَّرّاءِ.»،(تحف العقول ص442، کافی، ج 2، ص 241)

امام رضا عليه السلام می فرماید: تا سه خصلت در مؤمن نباشد، مؤمن نيست: 1- خصلتى از پروردگارش، 2- خصلتى از پيامبرش صلى الله عليه و آله. 3- خصلتى از ولىّ خدا. امّا خصلت پروردگارش، نهفتن راز است؛ و خصلت پيامبر خدا صلى الله عليه و آله وسلم، ملايمت و مدار با مردم است، و خصلت ولىّ خدا، شكيبايى در تنگنا ها و سختى ها است.

در این حدیث شریف امام رضا علیه السلام، سه خصلت برای انسان مؤمن بیان می کند که برای همیشه چراغ راه است. اولین خصلت راز نگداری است به این معنا که انسان بیاید «کتمان السر» داشته باشد و اسرار خودش را پوشیده نگهدارد، همان طوری که خداوند متعال اسرار بندگان را پوشیده نگه میدارد.

از آنجایی که انسان در زندگی خودش اسراری دارد، عیب هایی و نقص هایی در زندگی خودش دارد که دیگران نباید از آن ها آگاه شوند، و آگاه شدن دیگران مشکلاتی را برای انسان به وجود می آورد، و بسیاری از مواقع سبب آبروریزی می شود، و گاها در برخی از جریان ها دیده می شود، که افشاء سر سبب از هم پاشیدن خانواده ها و حوادث ناگوار فراوانی شده است. بنابر این؛ شخص مؤمن باید این سنت را از خدای سبحان با خود به همراه داشته باشد، تا در زندگی به پشیمانی مبتلا نشود، فراوانند کسانی که اسرار شان را به دیگران که او را نزدیکترین فرد خودش به حساب می آورده اند، بیان کرده اند، و برای همیشه از این اظهار سر، پشیمان گشته اند.

اما سنتی از پیامبر(ص)، که مومن و باید داشته باشد، مدارا کردن با مردم است. به عبارتی تحمل دیگران برای او امری مشکل و سخت جلوه نکند بلکه مدارای با دیگران را وظیفه‌ای از وظایف خود بداند. رسول خدا(ص)، فرمودند: « عَلَيْكُمْ بِمَكَارِمِ الْأَخْلَاقِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بَعَثَنِي بِهَا... »، (بحارالأنوار، ج 66، ص 375، ح 24.)، بر شما باد رعايت مكارم اخلاق، كه خداوند مرا بر آن ها مبعوث نمود...

سرآمد مکارم اخلاق مدارا با مردم است. پیامبر (ص)، در این راه آنچنان صبورانه پیش رفت و تمام سختی ها و مشکلات را تحمل نمود که فرمود: هیچ نبیی مانند من مورد اذیت و آزار قرار نگرفت. و لذا برماست که از باب « لَقَد كانَ لَكُم في رَسولِ اللَّهِ أُسوَةٌ حَسَنَةٌ»، سوره احزاب آیه 21. به آن حضرت اقتدا نمائیم. و مدارا را در سرلوحه زندگی مان قرار دهیم.

و اما صبر سنّت ولی و امام است. امام رضا(ع) می‌گوید « فاصبر بالبغضا و الضراء و السراء» مومن باید در انواع گرفتاریها صبر کند چه گرفتاریهای حسی، چه گرفتاری‌های ظاهری و چه گرفتاری‌های باطنی باشد. بنابر این؛ هر مومنی که در برابر مشکلات صبورتر است از ایمان محکم‌تری بهره برده است. اگر انسان صبور باشد، مدارا کردن با دیگران نیز برای او آسان می شود. از خداوند متعال خواستاریم که توفیق عمل به این حدیث نورانی را برای ما عنایت فرماید. التماس دعا.